Rodzaje aparatów ortodontycznych stałych. Przegląd dostępnych rozwiązań

Ortodoncja to dziedzina stomatologii zajmująca się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem wad zgryzu. Większość pacjentów zgłaszających się do ortodonty wymaga leczenia przy pomocy stałych aparatów ortodontycznych. Idealny moment do leczenia aparatem stałym to wiek 12 lat, kiedy wyrosną już wszystkie zęby stałe. Jednak aparat stały nie zna ograniczeń wiekowych i może być użyty w każdym wieku. Aparat stały to naklejone nieduże zamki przylegające do powierzchni zębów oraz przebiegające w szczelinie zamka druty i inne elementy korygujące. W praktyce, możemy wyróżnić kilka typów aparatów stałych. Te najczęściej spotykane i stosowane wymieniamy dla Państwa poniżej.

Aparat metalowy

Jeden z najczęściej wybieranych typów aparatu stałego. Komfortowy w noszeniu i najbardziej popularny, zwłaszcza wśród młodzieży. W skład jego konstrukcji wchodzą zamki metalowe, ligatury oraz łuki. Są stosunkowo małe i nie rzucają się w oczy. Na nie nakłada się ligatury (gumeczki), wiążące łuk wprowadzony do szczeliny zamka. Kolory ligatur można dopasowywać według indywidualnych preferencji i dlatego jest tak lubiany wśród pacjentów (zazwyczaj domyślnie oferowany jest kolor srebrny, który dobrze komponuje się z metalowym aparatem). Alternatywą do ligatur gumowych są aparaty samoligaturujące, gdzie zamiast gumeczki jest klapka w zamku, utrzymująca drut w szczelinie. Unikamy wtedy przebarwiania się gumek. Jest to jedynie inna forma zamka stałego – nie przyspiesza on leczenia ortodontycznego, jak sugerują jego producenci.

Aparaty kosmetyczny

Specjalny rodzaj aparatu wykonywany z tworzywa bądź też z porcelany w kolorze zębów. Dedykowany osobom, które chcą zamaskować fakt noszenia aparatu ortodontycznego w jak największym stopniu. Zamki aparatów kosmetycznych są nieco większe i bardziej wypukłe niż zamki klasycznych aparatów metalowych. Podczas ich stosowania zaleca się tak zwaną białą dietę, polegającą na unikaniu pokarmów oraz napojów tworzących przebarwienia. Nie rekomenduje się również palenia tytoniu. Może on doprowadzić do wspomnianego wcześniej przebarwienia ligatur i stworzenia bardzo nieestetycznego efektu wizualnego. Alternatywą jest aparat samoligaturujący – bez gumek, posiadający jedynie klapkę.

Aparaty wewnątrzustne

Znane również pod nazwą aparatów niewidocznych, tak zwanego incognito. Są montowane od wewnętrznej strony zębów. Ich obecność jest jeszcze mniej dostrzegalna, niż w przypadku aparatów kosmetycznych. W początkowych etapach użytkowania mogą sprawiać trudności w mowie i jedzeniu (krótko mówiąc, oddziałują na narząd mowy; stąd nazwa językowe). Taki aparat stały może być stosowany jedynie przy leczeniu niektórych wad zgryzu. Jest też droższy od aparatu zewnątrzustnego. Zamki mogą być wykonane indywidualnie ze stopu złota lub standardowe. Wysokiej klasy aparaty językowe – podobnie jak inne aparaty ortodontyczne – są oferowane między innymi przez klinikę stomatologiczno-ortodontyczną Saska Smile na Saskiej Kępie w Warszawie.