Czym jest ząb zatrzymany i jak z nim postępować?

Jeśli szukasz informacji na temat zatrzymanych zębów, najprawdopodobniej ty lub ktoś z twoich bliskich właśnie planuje rozpoczęcie leczenia ortodontycznego. Problemu zatrzymanego zęba nie da się zdiagnozować bez wykonania specjalistycznych badań obrazowych, wykonywanych obowiązkowo przed przygotowaniem aparatów na zęby. Czym dokładnie jest ząb zatrzymany, czy jest się czym martwić i co z nim zrobić?

Ząb zatrzymany. Co to takiego?

O zatrzymaniu zęba mówimy w sytuacji, gdy jest on całkowicie uformowany, ale nie wyrzyna się. To oczywiście nie jest dokładna definicja, ale tak problem można wyjaśnić najprościej. Zatrzymaniu najczęściej ulegają tzw. ósemki, a przyczyną jest brak miejsca w żuchwie czy szczęce. W takich przypadkach, jeśli pacjent planuje rozpoczęcie leczenia ortodontycznego, zalecamy usunięcie zatrzymanego zęba – opowiada stomatolog ortodonta z Kliniki Uśmiechu w Łodzi.

Prawidłowy przebieg procesu wyrzynania zębów zależy od wielu czynników. Istotna jest pozycja zalążka zębowego w kości, szerokość, długość i kształt łuku zębowego i przebieg drogi wyrzynania. Do zakłócenia wyrzynania może dojść z przyczyn miejscowych, a więc np. w związku z niedostateczną przestrzenią w łuku albo nieprawidłową budową zęba, ale także z powodu zaburzeń ogólnoustrojowych, chociażby w wyniku niedoboru witaminy D. Najczęściej zatrzymaniu ulegają zęby trzecie trzonowe (ósemki) żuchwy i szczęki. Niecałe 3% zdiagnozowanych przypadków dotyczy kłów szczęki.

Czy zatrzymane zęby trzeba usuwać?

W środowisku stomatologów od lat trwa dyskusja na temat zasadności usuwania zębów zatrzymanych. Największe kontrowersje budzi kwestia profilaktycznego usuwania zatrzymanych ósemek u młodzieży – trzecie zęby trzonowe wyrzynają się dopiero ok. 21 roku życia, w związku z czym niektórzy stomatolodzy zalecają wstrzymywanie się od takich zabiegów. Ostateczna decyzja o sposobie postępowania z zatrzymanym zębem zawsze musi być poprzedzona szczegółową diagnostyką i próbą ustalenia przyczyn problemu. Jeśli zatrzymany ząb ustawiony jest w pozycji uniemożliwiającej pełne wyrznięcie, zabieg chirurgicznego usunięcia ósemki może okazać się jednym rozsądnym rozwiązaniem.

W przypadku częściowego zatrzymania kłów (ząb przebił się przez blaszkę kostną, ale wciąż otacza go tkanka miękka dziąsła) niekiedy wdraża się leczenie ortodontyczno-chirurgiczne, którego celem jest sprowadzenie zęba. Takie postępowanie można rozważyć w sytuacji, gdy nie ma ryzyka uszkodzenia sąsiednich zębów przy zabiegu odsłonięcia korony zatrzymanego kła, w łuku jest dostateczna ilość miejsca, a przyłożenie sił ortodontycznych umożliwia wprowadzenie zęba.